Miguel ServantesDon Kihot*Don Kihot ili Don Kihote (šp. Don Quijote) je jedno od remek-dela španske i svetske književnosti, autora Migela de Servantesa. Jedna je od najviše objavljivanih i najprevođenijih knjiga na svetu. Smatra se kamenom temeljcem zapadnoevropske književnosti i jednim od najboljih objavljenih dela fikcije svih vremena, kao i najvažnijim delom španskog Zlatnog veka (šp. Siglo de Oro)Vanvremensko promišljanje o ljudskoj prirodi i njenim neizbežnim protivrečnostima.Don Kihot je toliko opčinjen čitanjem viteških romana, da je i sam odlučio da postane vitez. U društvu svog vernog Sanča Panse, lukavog i u izvesnoj meri pronicljivog, kreće u smele avanture. Dok zajedno lutaju svetom, mašta ostarelog Kihota odvodi ih u razne avanture i nevolje – među kojima je i čuvena borba sa vetrenjačama, simbol slepe vere u ideale.Iako je isprva nastao kao parodija na popularne viteške romane, Don Kihot je uspeo da nadmaši vreme u kome je nastao i postao je simbol istrajnosti običnog čoveka koji se bori za svoje ideale, dok Sančo Pansa predstavlja arhetip odanosti i prijateljstva.Zbog svoje eksperimentalne forme i književne razigranosti, Don Kihota mnogi smatraju prvim modernim romanom, a takođe je i jedan od najčešće objavljivanih i najprevođenijih romana na svetu. Imao je veliki uticaj na mnoge svetske književnike, od Dikensa, preko Flobera do Melvila i Foknera, koji su ovaj roman čitali bar jednom godišnje, „kao što neki čitaju Bibliju“.

Don Kihot

Miguel Servantes
Don Kihot
*
Don Kihot ili Don Kihote (šp. Don Quijote) je jedno od remek-dela španske i svetske književnosti, autora Migela de Servantesa. Jedna je od najviše objavljivanih i najprevođenijih knjiga na svetu. Smatra se kamenom temeljcem zapadnoevropske književnosti i jednim od najboljih objavljenih dela fikcije svih vremena, kao i najvažnijim delom španskog Zlatnog veka (šp. Siglo de Oro)
Vanvremensko promišljanje o ljudskoj prirodi i njenim neizbežnim protivrečnostima.
Don Kihot je toliko opčinjen čitanjem viteških romana, da je i sam odlučio da postane vitez. U društvu svog vernog Sanča Panse, lukavog i u izvesnoj meri pronicljivog, kreće u smele avanture. Dok zajedno lutaju svetom, mašta ostarelog Kihota odvodi ih u razne avanture i nevolje – među kojima je i čuvena borba sa vetrenjačama, simbol slepe vere u ideale.
Iako je isprva nastao kao parodija na popularne viteške romane, Don Kihot je uspeo da nadmaši vreme u kome je nastao i postao je simbol istrajnosti običnog čoveka koji se bori za svoje ideale, dok Sančo Pansa predstavlja arhetip odanosti i prijateljstva.
Zbog svoje eksperimentalne forme i književne razigranosti, Don Kihota mnogi smatraju prvim modernim romanom, a takođe je i jedan od najčešće objavljivanih i najprevođenijih romana na svetu. Imao je veliki uticaj na mnoge svetske književnike, od Dikensa, preko Flobera do Melvila i Foknera, koji su ovaj roman čitali bar jednom godišnje, „kao što neki čitaju Bibliju“.


Gi de MopasanU ratu - pripovetkeAnri Rene Alber Gi de MopasanAnri-Rene-Alber-Gi de Mopasan (francuski: Guy de Maupassant ) (5. avgust 1850. - 6. jul 1893.), bio je francuski realistički pisac. Mopasan je rođen u mestu Šato de Miromenil (Château de Miromesnil), kod Djepa (Dieppe) u Francuskoj. Pisao je pripovetke i romane. Njegove pripovetke odlikuje ekonomičan stil i veština kojom su zapleti u njima razrešavani. Danas se neke njegove pripovetke svrstavaju u žanr horora.*Sadržaj:Majka SovažDundaDva prijateljaGospođa FifiČiča MilonDoživljaji Valtera ŠnafsaSveti AntunZarobljeniciPostlja broj 29TombuktuDvobojUžasnoBogaljDržavni udarBogojavljenjePorazRuka oderanogMoj stric ŽilPleterkaKukuriknuo je petaoGospodin JokastVečernja sedeljkaPriviđenjeČika Bonifasov zločinVandetaDeteZaparloženiOtacOdiseja jedne devojkeMartinaČiča Juda

U ratu

Gi de Mopasan
U ratu - pripovetke
Anri Rene Alber Gi de Mopasan
Anri-Rene-Alber-Gi de Mopasan (francuski: Guy de Maupassant ) (5. avgust 1850. - 6. jul 1893.), bio je francuski realistički pisac.

Mopasan je rođen u mestu Šato de Miromenil (Château de Miromesnil), kod Djepa (Dieppe) u Francuskoj. Pisao je pripovetke i romane. Njegove pripovetke odlikuje ekonomičan stil i veština kojom su zapleti u njima razrešavani. Danas se neke njegove pripovetke svrstavaju u žanr horora.
*
Sadržaj:
Majka Sovaž
Dunda
Dva prijatelja
Gospođa Fifi
Čiča Milon
Doživljaji Valtera Šnafsa
Sveti Antun
Zarobljenici
Postlja broj 29
Tombuktu
Dvoboj
Užasno
Bogalj
Državni udar
Bogojavljenje
Poraz
Ruka oderanog
Moj stric Žil
Pleterka
Kukuriknuo je petao
Gospodin Jokast
Večernja sedeljka
Priviđenje
Čika Bonifasov zločin
Vandeta
Dete
Zaparloženi
Otac
Odiseja jedne devojke
Martina
Čiča Juda


Gi de Mopasan
U ratu - pripovetke
Anri Rene Alber Gi de Mopasan

Antologija epskih narodnih pesamaNarodna knjiga - Politika - Beograd2005*Sveti Savo, Ženidba Dušanova, Ženidba kneza Lazara, Ženidba kralja Vukašina, Marko Kraljević i Ljutica Bogdan, Uroš i Mrnjavčevići, Banović Strahinja, Propast carstva srpskoga, Car Lazar i carica Milica, Musić Stevan, Kosovka devojka, Marko Kraljević ukida svadbarinu, Marko Kraljević i Musa Kesedžija, Marko Kraljević i Mina od Kostura, Marko pije uz ramazan vino, Oranje Marka Kraljevića, Smrt Kraljevića Marka, Smrt vojvode Kajice, Smrt vojvode Prijezde, Dioba Jakšića, Starina Novak i knez Bogosav, Stari Vujadin, Ivo Senković i aga od Ribnika, Smrt Senjanina Iva, Početak bune protiv dahija, Boj na Mišaru, Boj na Salašu, Boj na Čokešini, Rastanak Kara-Đorđija sa Srbijom

Antologija epskih narodnih pesama

Antologija epskih narodnih pesama
Narodna knjiga - Politika - Beograd
2005
*
Sveti Savo, Ženidba Dušanova, Ženidba kneza Lazara, Ženidba kralja Vukašina, Marko Kraljević i Ljutica Bogdan, Uroš i Mrnjavčevići, Banović Strahinja, Propast carstva srpskoga, Car Lazar i carica Milica, Musić Stevan, Kosovka devojka, Marko Kraljević ukida svadbarinu, Marko Kraljević i Musa Kesedžija, Marko Kraljević i Mina od Kostura, Marko pije uz ramazan vino, Oranje Marka Kraljevića, Smrt Kraljevića Marka, Smrt vojvode Kajice, Smrt vojvode Prijezde, Dioba Jakšića, Starina Novak i knez Bogosav, Stari Vujadin, Ivo Senković i aga od Ribnika, Smrt Senjanina Iva, Početak bune protiv dahija, Boj na Mišaru, Boj na Salašu, Boj na Čokešini, Rastanak Kara-Đorđija sa Srbijom


Antologija epskih narodnih pesama
Narodna knjiga - Politika - Beograd
2005

Slobodan SelenićPrijatelji sa Kosančićevog venca 7*Roman čija je je radnja smeštena u period neposredno nakon Drugog svetskog rata, pripoveda o odnosu između Istrefa, Albanca koji u Beograd dolazi nakon što mu je čitava porodica ubijena u krvnoj osveti, i Vladana Hadžislavkovića, dekadetnog i obrazovanog potomka ugledne beogradske porodice. U Prijateljima se prikazuje život u Beogradu nakon dolaska komunista na vlast, odnos došljaka i beogradskih građanskih starosedeoca, homoseksualnost, problem obrazovanja i otvara pitanje da li je moguće premostiti jaz između različitih kultura.*„U romanu za koji je pisac 1980. godine dobio NIN-ovu nagradu, o tabuiziranom prijateljstvu jednog kosovskog Albanca, Istrefa Verija, i poslednjeg potomka stare srpske, beogradske porodice Hadžislavković, Vladana Hadžislavkovića, oksfordskog đaka, osobito dominiraju dogmatičnost i fanatizam jedne (klasne, ideološke vrste) prema isključivosti drugačije ideologije, koja počiva na otporu prema svemu što je primitivno i destruktivno po građansku kulturu.“Bojana Stojanović-Pantović „Predočavajući čitaocima uzbudljivu sliku neizbežnih i nerešivih sukoba među ljudima različitih civilizacijskih interesa i različitih kulturnih nivoa, Selenić postojano u svojim romanima ukazuje na to da je jemstvo ljudske vitalnosti u čovekovoj sposobnosti da uoči različitost i razumeva drugog i drukčijeg, ali da procesi ovog razumevanja nose tragične nesporazume i sukobe.“Ljubiša Jeremić „Roman Prijatelji je neka vrsta iznuđenog povlačenja od otvorene konfrontacije dva protivnička morala na temu neprirodne – pa zato i neodržive – vezanosti dva suprotna sveta: statičnog i klonulog građanskog intelektualca sa dekadentnim i nezdravim sklonostima, i dinamičnog, zdravog albanskog momčića, koji od testeraša, pod blagom rukom svog zaljubljenog zaštitnika, prerasta u čoveka novog doba.“Predrag Palavestra

Prijatelji sa Kosancicevog venca 7

Slobodan Selenić
Prijatelji sa Kosančićevog venca 7
*
Roman čija je je radnja smeštena u period neposredno nakon Drugog svetskog rata, pripoveda o odnosu između Istrefa, Albanca koji u Beograd dolazi nakon što mu je čitava porodica ubijena u krvnoj osveti, i Vladana Hadžislavkovića, dekadetnog i obrazovanog potomka ugledne beogradske porodice. U Prijateljima se prikazuje život u Beogradu nakon dolaska komunista na vlast, odnos došljaka i beogradskih građanskih starosedeoca, homoseksualnost, problem obrazovanja i otvara pitanje da li je moguće premostiti jaz između različitih kultura.
*
„U romanu za koji je pisac 1980. godine dobio NIN-ovu nagradu, o tabuiziranom prijateljstvu jednog kosovskog Albanca, Istrefa Verija, i poslednjeg potomka stare srpske, beogradske porodice Hadžislavković, Vladana Hadžislavkovića, oksfordskog đaka, osobito dominiraju dogmatičnost i fanatizam jedne (klasne, ideološke vrste) prema isključivosti drugačije ideologije, koja počiva na otporu prema svemu što je primitivno i destruktivno po građansku kulturu.“
Bojana Stojanović-Pantović

„Predočavajući čitaocima uzbudljivu sliku neizbežnih i nerešivih sukoba među ljudima različitih civilizacijskih interesa i različitih kulturnih nivoa, Selenić postojano u svojim romanima ukazuje na to da je jemstvo ljudske vitalnosti u čovekovoj sposobnosti da uoči različitost i razumeva drugog i drukčijeg, ali da procesi ovog razumevanja nose tragične nesporazume i sukobe.“
Ljubiša Jeremić

„Roman Prijatelji je neka vrsta iznuđenog povlačenja od otvorene konfrontacije dva protivnička morala na temu neprirodne – pa zato i neodržive – vezanosti dva suprotna sveta: statičnog i klonulog građanskog intelektualca sa dekadentnim i nezdravim sklonostima, i dinamičnog, zdravog albanskog momčića, koji od testeraša, pod blagom rukom svog zaljubljenog zaštitnika, prerasta u čoveka novog doba.“
Predrag Palavestra



Slobodan Selenić
Prijatelji sa Kosančićevog venca 7

Prijatelji sa Kosančićevog venca 7

Slobodan SelenićPrijatelji sa Kosančićevog venca 7*Roman čija je je radnja smeštena u period neposredno nakon Drugog svetskog rata, pripoveda o odnosu između Istrefa, Albanca koji u Beograd dolazi nakon što mu je čitava porodica ubijena u krvnoj osveti, i Vladana Hadžislavkovića, dekadetnog i obrazovanog potomka ugledne beogradske porodice. U Prijateljima se prikazuje život u Beogradu nakon dolaska komunista na vlast, odnos došljaka i beogradskih građanskih starosedeoca, homoseksualnost, problem obrazovanja i otvara pitanje da li je moguće premostiti jaz između različitih kultura.*„U romanu za koji je pisac 1980. godine dobio NIN-ovu nagradu, o tabuiziranom prijateljstvu jednog kosovskog Albanca, Istrefa Verija, i poslednjeg potomka stare srpske, beogradske porodice Hadžislavković, Vladana Hadžislavkovića, oksfordskog đaka, osobito dominiraju dogmatičnost i fanatizam jedne (klasne, ideološke vrste) prema isključivosti drugačije ideologije, koja počiva na otporu prema svemu što je primitivno i destruktivno po građansku kulturu.“Bojana Stojanović-Pantović „Predočavajući čitaocima uzbudljivu sliku neizbežnih i nerešivih sukoba među ljudima različitih civilizacijskih interesa i različitih kulturnih nivoa, Selenić postojano u svojim romanima ukazuje na to da je jemstvo ljudske vitalnosti u čovekovoj sposobnosti da uoči različitost i razumeva drugog i drukčijeg, ali da procesi ovog razumevanja nose tragične nesporazume i sukobe.“Ljubiša Jeremić „Roman Prijatelji je neka vrsta iznuđenog povlačenja od otvorene konfrontacije dva protivnička morala na temu neprirodne – pa zato i neodržive – vezanosti dva suprotna sveta: statičnog i klonulog građanskog intelektualca sa dekadentnim i nezdravim sklonostima, i dinamičnog, zdravog albanskog momčića, koji od testeraša, pod blagom rukom svog zaljubljenog zaštitnika, prerasta u čoveka novog doba.“Predrag Palavestra

Slobodan Selenić
Prijatelji sa Kosančićevog venca 7
*
Roman čija je je radnja smeštena u period neposredno nakon Drugog svetskog rata, pripoveda o odnosu između Istrefa, Albanca koji u Beograd dolazi nakon što mu je čitava porodica ubijena u krvnoj osveti, i Vladana Hadžislavkovića, dekadetnog i obrazovanog potomka ugledne beogradske porodice. U Prijateljima se prikazuje život u Beogradu nakon dolaska komunista na vlast, odnos došljaka i beogradskih građanskih starosedeoca, homoseksualnost, problem obrazovanja i otvara pitanje da li je moguće premostiti jaz između različitih kultura.
*
„U romanu za koji je pisac 1980. godine dobio NIN-ovu nagradu, o tabuiziranom prijateljstvu jednog kosovskog Albanca, Istrefa Verija, i poslednjeg potomka stare srpske, beogradske porodice Hadžislavković, Vladana Hadžislavkovića, oksfordskog đaka, osobito dominiraju dogmatičnost i fanatizam jedne (klasne, ideološke vrste) prema isključivosti drugačije ideologije, koja počiva na otporu prema svemu što je primitivno i destruktivno po građansku kulturu.“
Bojana Stojanović-Pantović

„Predočavajući čitaocima uzbudljivu sliku neizbežnih i nerešivih sukoba među ljudima različitih civilizacijskih interesa i različitih kulturnih nivoa, Selenić postojano u svojim romanima ukazuje na to da je jemstvo ljudske vitalnosti u čovekovoj sposobnosti da uoči različitost i razumeva drugog i drukčijeg, ali da procesi ovog razumevanja nose tragične nesporazume i sukobe.“
Ljubiša Jeremić

„Roman Prijatelji je neka vrsta iznuđenog povlačenja od otvorene konfrontacije dva protivnička morala na temu neprirodne – pa zato i neodržive – vezanosti dva suprotna sveta: statičnog i klonulog građanskog intelektualca sa dekadentnim i nezdravim sklonostima, i dinamičnog, zdravog albanskog momčića, koji od testeraša, pod blagom rukom svog zaljubljenog zaštitnika, prerasta u čoveka novog doba.“
Predrag Palavestra


Jakov IgnjatovićMemoari*Jakov Ignjatović (Sentandreja, 8. decembar 1822 — Novi Sad, 5. jul 1889) bio je poznati srpski romanopisac i prozni pisac iz 19. veka.U Beogradu je živeo kao novinar do 1850, a zatim je putovao po svetu. Bio je navodno oficir legionar u francuskoj kolonijalnoj vojsci u Alžiru. Više puta se bavio u Carigradu, među Turcima. Pojavljuje se posle tri godine i otada vidno učestvuje u javnom životu vojvođanskih Srba. Bio je urednik Letopisa Matice srpske u periodu 1854—1856, zatim „narodni sekretar“ u Karlovcima. Kada je 1861. godine gradonačelnik postao Svetozar Miletić, sledili su za njim: Jaša kao veliki beležnik i Zmaj kao podbeležniku varoški u Novom Sadu. Sa Đorđem Rajkovićem uređivao je 1862-63. Putnik: list za umnu i duševnu zabavu. U periodu od 1863. do 1879. godine živeo je u Dalju, gde je radio kao advokat i službenik patrijaršijskog imanja mitropolije Gornjokarlovačke. Svoju privatnu biblioteku zaveštao je Srpskoj čitaonici u Dalju. Nakon izvesnog vremena koje je proveo u Temišvaru gde je uređivao "Temišvarski Glasnik", skrasio se sasvim u Novom Sadu. Godine 1880. on je sa Đorđem Rajkovićem, urednik "Nedeljnog lista" u Novom Sadu.Izabran je za dopisnog člana Srpske kraljevske akademije 23. januara 1888. godine. Bio je takođe član Matice srpske u Novom Sadu i nosilac srpskog ordena Sv. Save. Umro je u Novom Sadu juna 1889. godine "uoči Ivandana", gde je i sahranjen na Uspenskom groblju. Njegovi potomci danas žive i rade u Pirotu.*Đurađ Branković, Sremski Karlovci 1858;Milan Narandžić, I—II, Novi Sad 1860—63, (II izd. Beograd 1900);Čudan svet, Novi Sad 1869;Dela Jakova Ignjatovića, I, Novi Sad 1874, i II Temišvar 1878;Uveo listak, Novi Sad 1878;Adam i berberin prvi ljudi, Novi Sad 1881;Stari i novi majstori, Novi Sad 1883;Patnica, I—III, Novi Sad 1888, (II izd. Beograd 1936);Večiti mladoženja, Beograd 1910;Vasa Rešpekt, Beograd 1913;Dela, I—II, Beograd 1932—35);Odabrana dela, I—VIII, Novi Sad 1948—53);Odabrana dela, I—II, Novi Sad i Beograd 1959 i 1969;Memoari, Beograd 1966:

Memoari

Jakov Ignjatović
Memoari
*
Jakov Ignjatović (Sentandreja, 8. decembar 1822 — Novi Sad, 5. jul 1889) bio je poznati srpski romanopisac i prozni pisac iz 19. veka.
U Beogradu je živeo kao novinar do 1850, a zatim je putovao po svetu. Bio je navodno oficir legionar u francuskoj kolonijalnoj vojsci u Alžiru. Više puta se bavio u Carigradu, među Turcima. Pojavljuje se posle tri godine i otada vidno učestvuje u javnom životu vojvođanskih Srba. Bio je urednik Letopisa Matice srpske u periodu 1854—1856, zatim „narodni sekretar“ u Karlovcima. Kada je 1861. godine gradonačelnik postao Svetozar Miletić, sledili su za njim: Jaša kao veliki beležnik i Zmaj kao podbeležniku varoški u Novom Sadu. Sa Đorđem Rajkovićem uređivao je 1862-63. Putnik: list za umnu i duševnu zabavu. U periodu od 1863. do 1879. godine živeo je u Dalju, gde je radio kao advokat i službenik patrijaršijskog imanja mitropolije Gornjokarlovačke. Svoju privatnu biblioteku zaveštao je Srpskoj čitaonici u Dalju. Nakon izvesnog vremena koje je proveo u Temišvaru gde je uređivao "Temišvarski Glasnik", skrasio se sasvim u Novom Sadu. Godine 1880. on je sa Đorđem Rajkovićem, urednik "Nedeljnog lista" u Novom Sadu.
Izabran je za dopisnog člana Srpske kraljevske akademije 23. januara 1888. godine. Bio je takođe član Matice srpske u Novom Sadu i nosilac srpskog ordena Sv. Save. Umro je u Novom Sadu juna 1889. godine "uoči Ivandana", gde je i sahranjen na Uspenskom groblju. Njegovi potomci danas žive i rade u Pirotu.
*
Đurađ Branković, Sremski Karlovci 1858;
Milan Narandžić, I—II, Novi Sad 1860—63, (II izd. Beograd 1900);
Čudan svet, Novi Sad 1869;
Dela Jakova Ignjatovića, I, Novi Sad 1874, i II Temišvar 1878;
Uveo listak, Novi Sad 1878;
Adam i berberin prvi ljudi, Novi Sad 1881;
Stari i novi majstori, Novi Sad 1883;
Patnica, I—III, Novi Sad 1888, (II izd. Beograd 1936);
Večiti mladoženja, Beograd 1910;
Vasa Rešpekt, Beograd 1913;
Dela, I—II, Beograd 1932—35);
Odabrana dela, I—VIII, Novi Sad 1948—53);
Odabrana dela, I—II, Novi Sad i Beograd 1959 i 1969;
Memoari, Beograd 1966:


Jakov Ignjatović (Sentandreja, 8. decembar 1822 — Novi Sad, 5. jul 1889) bio je poznati srpski romanopisac i prozni pisac iz 19. veka.
Memoari

Dragojlo DudićDnevnik 1941*Dragojlo Dudić (1887 — 1941) je bio jedan od vođa ustanka u okupiranoj Srbiji 1941. i predsednik "Užičke vlade", prve revolucionarne vlade u Srbiji.Dragojlo Dudić je bio zemljoradnik iz valjevskog kraja, koji, iako neškolovan, sam se opismenio. Učesnik je Balkanskih i Prvog svetskog rata, nosilac Albanske spomenice. Za života je bio jedan od najpoznatijih komunista u Srbiji.Poginuo je 29. novembra 1941, nedaleko od Užica, prilikom dejstva nemačke avijacije. Poshumno je proglašen za narodnog heroja Jugoslavije.Njegov „Dnevnik“, koji je objavljen 1945. godine, predstavlja važno svedočanstvo o prvim mesecima ustanka u Srbiji. Dragojlo Dudić u svoj dnevnik 1941. godine zapisuje: 12. septembar: U toku dana došao je kurir Kolubarske čete. U izveštaju stajalo je da su zarobili jedan auto Ministarstva unutrašnjih dela sa pomoćnikom komandanta žandarmerije, još jednim čovekom i šoferom žandarmom. Od materijala nađeno je nekoliko lažnih legitimacija i naredba Ministarstva unutrašnjih dela o organizaciji poternih odreda za komunistima. Iz ove naredbe jasno se vidi da je i Draža Mihailović, komandant četnika sa Ravne gore, u vezi sa ovom akcijom na strani vlade. Sad je svakome bila jasna uloga ovog žonglera koji se pravio prijateljem narodne borbe. Nakon što je eskalirao oružani četničko-partizanski sukob, on u svom dnevniku piše: Pre nekoliko noći došlo je do borbe sa oko 500 četnika iz odreda Draže Mihailovića. Razbijeni su i oko 140 zarobljeno. Naši su likvidirali četnike u Požezi. U toj borbi su naši partizani imali strahovite žrtve. Poginuo je komandant bataljona drug Kapelan, dva komandira četa i mnogo partizana. [...] Dogodilo se to da umesto borbe protiv fašističkih razbojnika vodimo borbu sa braćom; umesto da prolivamo neprijateljsku krv, mi se međusobno krvimo. Umesto da ljudi Draže Mihailovića presreću neprijateljske kamione i otimaju, oni presreću naše kamione i otimaju ono što je srpski narod odvajao od svojih usta i davao za narodnu borbu; umesto da presreću Nemce i Nemce ubijaju, oni presreću naše ljude i ubijaju iz zasede.

Dnevnik 1941

Dragojlo Dudić
Dnevnik 1941
*
Dragojlo Dudić (1887 — 1941) je bio jedan od vođa ustanka u okupiranoj Srbiji 1941. i predsednik "Užičke vlade", prve revolucionarne vlade u Srbiji.
Dragojlo Dudić je bio zemljoradnik iz valjevskog kraja, koji, iako neškolovan, sam se opismenio. Učesnik je Balkanskih i Prvog svetskog rata, nosilac Albanske spomenice. Za života je bio jedan od najpoznatijih komunista u Srbiji.
Poginuo je 29. novembra 1941, nedaleko od Užica, prilikom dejstva nemačke avijacije. Poshumno je proglašen za narodnog heroja Jugoslavije.
Njegov „Dnevnik“, koji je objavljen 1945. godine, predstavlja važno svedočanstvo o prvim mesecima ustanka u Srbiji. Dragojlo Dudić u svoj dnevnik 1941. godine zapisuje:

12. septembar: U toku dana došao je kurir Kolubarske čete. U izveštaju stajalo je da su zarobili jedan auto Ministarstva unutrašnjih dela sa pomoćnikom komandanta žandarmerije, još jednim čovekom i šoferom žandarmom. Od materijala nađeno je nekoliko lažnih legitimacija i naredba Ministarstva unutrašnjih dela o organizaciji poternih odreda za komunistima. Iz ove naredbe jasno se vidi da je i Draža Mihailović, komandant četnika sa Ravne gore, u vezi sa ovom akcijom na strani vlade. Sad je svakome bila jasna uloga ovog žonglera koji se pravio prijateljem narodne borbe.

Nakon što je eskalirao oružani četničko-partizanski sukob, on u svom dnevniku piše:

Pre nekoliko noći došlo je do borbe sa oko 500 četnika iz odreda Draže Mihailovića. Razbijeni su i oko 140 zarobljeno. Naši su likvidirali četnike u Požezi. U toj borbi su naši partizani imali strahovite žrtve. Poginuo je komandant bataljona drug Kapelan, dva komandira četa i mnogo partizana. [...] Dogodilo se to da umesto borbe protiv fašističkih razbojnika vodimo borbu sa braćom; umesto da prolivamo neprijateljsku krv, mi se međusobno krvimo. Umesto da ljudi Draže Mihailovića presreću neprijateljske kamione i otimaju, oni presreću naše kamione i otimaju ono što je srpski narod odvajao od svojih usta i davao za narodnu borbu; umesto da presreću Nemce i Nemce ubijaju, oni presreću naše ljude i ubijaju iz zasede.


Vladan ĐorđevićUspomeneUspomene iz srpsko - turskog rata (odlomci)*Hipokrat (Vladan) Đorđević (Beograd, 21. novembar/3. decembar 1844 — Baden, 31. avgust 1930), poznat i kao doktor Vladan, bio je srpski političar, diplomata, lekar, oficir, književnik i akademik. Đorđević je bio predsednik ministarskog saveta Kraljevine Srbije, sanitetski pukovnik i osnivač Srpskog crvenog krsta i Srpskog lekarskog društva.*dr Vladan Đorđević prvih dana Srpsko-turskog rata 1876. učestvuje u zbrinjavanju ranjenika. U Mramorskoj bici radio je u improvizovanom previjalištu pod razapetim zavojišnim šatorom, a odatle po ledini, na prostrtim asurama i ćebadima, kao i po okolnim kućama nalazili su se ranjenici, kojima je trebalo pomoći. Sve to nije ličilo na sanitetsku stanicu, ali ranjenici su pristizali.Major dr Vladan Đorđević u početku rata bio je načelnik saniteta Južnomoravske divizije, potom načelnik saniteta sjedinjene moravsko-timočke vojske pod komandom generala Černjajeva, a zatim i načelnik saniteta srpske vojske.Kao najbliži učesnik, značajnijih događaja Srpsko-turskog rata, dr Vladan Đorđević pripoveda ne samo iz ugla lekara, već i iz ugla diplomate, političara, ali i običnog čoveka, o susretima i druženjima sa knezom Milanom, generalom Černjajevim, pukovnikom Rajevskim, kapetanom Radomirom Putnikom, engleskim i ruskim lekarima, kao i svim nedaćama i stradanjima srpskih vojnika u zastrašujućim ratnim operacijama.

Uspomene

Vladan Đorđević
Uspomene
Uspomene iz srpsko - turskog rata (odlomci)
*
Hipokrat (Vladan) Đorđević (Beograd, 21. novembar/3. decembar 1844 — Baden, 31. avgust 1930), poznat i kao doktor Vladan, bio je srpski političar, diplomata, lekar, oficir, književnik i akademik. Đorđević je bio predsednik ministarskog saveta Kraljevine Srbije, sanitetski pukovnik i osnivač Srpskog crvenog krsta i Srpskog lekarskog društva.
*
dr Vladan Đorđević prvih dana Srpsko-turskog rata 1876. učestvuje u zbrinjavanju ranjenika. U Mramorskoj bici radio je u improvizovanom previjalištu pod razapetim zavojišnim šatorom, a odatle po ledini, na prostrtim asurama i ćebadima, kao i po okolnim kućama nalazili su se ranjenici, kojima je trebalo pomoći. Sve to nije ličilo na sanitetsku stanicu, ali ranjenici su pristizali.
Major dr Vladan Đorđević u početku rata bio je načelnik saniteta Južnomoravske divizije, potom načelnik saniteta sjedinjene moravsko-timočke vojske pod komandom generala Černjajeva, a zatim i načelnik saniteta srpske vojske.
Kao najbliži učesnik, značajnijih događaja Srpsko-turskog rata, dr Vladan Đorđević pripoveda ne samo iz ugla lekara, već i iz ugla diplomate, političara, ali i običnog čoveka, o susretima i druženjima sa knezom Milanom, generalom Černjajevim, pukovnikom Rajevskim, kapetanom Radomirom Putnikom, engleskim i ruskim lekarima, kao i svim nedaćama i stradanjima srpskih vojnika u zastrašujućim ratnim operacijama.


Vladan Đorđević
Uspomene
Uspomene iz srpsko - turskog rata (odlomci )

Todor Stefanović VilovskiMoje uspomene 1867-1881*Todor Stefanović Vilovski (Zemun, 25. decembar 1854 — Žombolj, 9. januar 1921) bio je srpski novinar, književnik, istoričar i političar.Zajedno sa novinarom Stevanom Ćurčićem je pokrenuo u Beču 1875. godine ilustrovani list "Srbadiju". Kada su Slovenci 1880. godine pokrenuli "Slovenski almanah" u Beču, urednici srpskog dela bili su Todor i Paja J. Marković.Todor je više puta biran za predsednika studentskog društva "Zora" u Beču. Za vreme njegovog mandata između 1875-1880. godine broj članova studenata povećao se sa 27 na preko 80. Urednik je časopisa "Srpska Zora" u Beču 1880. godine. Godine 1905. on je u Beču u bečkom naučnom klubu održao na nemačkom jeziku predavanje na temu: "O Carigradu i njegovom značaju kao kulturnog i modernog grada u srednjem veku". Prethodno predavanje održano 3. novembra 1905. godine za nemačku publiku imalo je naslov: "Grad i tvrđava Beograd...". Još 1893. godine Stefanović je u istom bečkom klubu održao predavanje o vizantijskim ženskim karakterima.Primljen je po svojoj molbi u srpsko podanstvo 14. novembra 1881. godine. Odmah je postavljen za šefa srpskog presbiroa. U Srbiji je bio sekretar Ministarstva spoljnih poslova (1885). Redovni je član Srpskog poljoprivrednog društva u Beogradu. Napisao je nekoliko knjiga o istoriji Beograda. Njegov zapaženi publicistički rad je rasprava "Carigrad kao centar mode u srednjem veku" iz 1907. godine. Za vreme Balkanskih ratova bio je on ponovo šef srpskog pres biroa u Londonu (1913). Vratio se u Beograd početkom 1916. godine.

Moje uspomene

Todor Stefanović Vilovski
Moje uspomene 1867-1881
*
Todor Stefanović Vilovski (Zemun, 25. decembar 1854 — Žombolj, 9. januar 1921) bio je srpski novinar, književnik, istoričar i političar.
Zajedno sa novinarom Stevanom Ćurčićem je pokrenuo u Beču 1875. godine ilustrovani list "Srbadiju". Kada su Slovenci 1880. godine pokrenuli "Slovenski almanah" u Beču, urednici srpskog dela bili su Todor i Paja J. Marković.
Todor je više puta biran za predsednika studentskog društva "Zora" u Beču. Za vreme njegovog mandata između 1875-1880. godine broj članova studenata povećao se sa 27 na preko 80. Urednik je časopisa "Srpska Zora" u Beču 1880. godine. Godine 1905. on je u Beču u bečkom naučnom klubu održao na nemačkom jeziku predavanje na temu: "O Carigradu i njegovom značaju kao kulturnog i modernog grada u srednjem veku". Prethodno predavanje održano 3. novembra 1905. godine za nemačku publiku imalo je naslov: "Grad i tvrđava Beograd...". Još 1893. godine Stefanović je u istom bečkom klubu održao predavanje o vizantijskim ženskim karakterima.
Primljen je po svojoj molbi u srpsko podanstvo 14. novembra 1881. godine. Odmah je postavljen za šefa srpskog presbiroa. U Srbiji je bio sekretar Ministarstva spoljnih poslova (1885). Redovni je član Srpskog poljoprivrednog društva u Beogradu. Napisao je nekoliko knjiga o istoriji Beograda. Njegov zapaženi publicistički rad je rasprava "Carigrad kao centar mode u srednjem veku" iz 1907. godine. Za vreme Balkanskih ratova bio je on ponovo šef srpskog pres biroa u Londonu (1913). Vratio se u Beograd početkom 1916. godine.


Todor Stefanović Vilovski
Moje uspomene 1867-1881

Gojko Nikoliš Korijen, stablo, pavetina I-IINolit 1988*Dr Gojko Nikoliš — Mediko (Sjeničak, kod Vrginmosta, 11. avgust 1911 — Le Man, 11. jul 1995) bio je lekar i istoričar, učesnik Španskog građanskog rata i Narodnooslobodilačke borbe, general-pukovnik JNA, diplomata, član Srpske akademije nauka i umetnosti i narodni heroj Jugoslavije. U vreme bitke na Neretvi, Gojko Nikoliš je rukovodio pokretom 4.500 ranjenika i bolesnika iz Bosanske Krajine u pravcu Neretve i Crne Gore. Njegova je zasluga što je uspeo da, u najtežem trenutku bitke na Neretvi, kada su ranjenici bili izloženi napadima jakih nemačkih, italijanskih i četničkih snaga u prozorskoj kotlini, održi red i organizuje njihovo spasavanje. Po dolasku u Glavatičevo, činio je velike napore u zbrinjavanju boraca Sedme banijske udarne divizije, obolele od tifusa, kada je i sam oboleo od pegavca i zapaljenja pluća. Posle ležanja od svega nekoliko dana, u železničkom tunelu kod reke Drine, mada još bolestan i iscrpljen, prisustvovao je sastanku Vrhovnog štaba NOV i POJ, na kome su donete mere za spasavanje ranjenika i bolesnika, i očuvanje zdravih boraca.

Korijen, stablo, pavetina

Gojko Nikoliš 
Korijen, stablo, pavetina I-II
Nolit 1988
*
Dr Gojko Nikoliš — Mediko (Sjeničak, kod Vrginmosta, 11. avgust 1911 — Le Man, 11. jul 1995) bio je lekar i istoričar, učesnik Španskog građanskog rata i Narodnooslobodilačke borbe, general-pukovnik JNA, diplomata, član Srpske akademije nauka i umetnosti i narodni heroj Jugoslavije.

U vreme bitke na Neretvi, Gojko Nikoliš je rukovodio pokretom 4.500 ranjenika i bolesnika iz Bosanske Krajine u pravcu Neretve i Crne Gore. Njegova je zasluga što je uspeo da, u najtežem trenutku bitke na Neretvi, kada su ranjenici bili izloženi napadima jakih nemačkih, italijanskih i četničkih snaga u prozorskoj kotlini, održi red i organizuje njihovo spasavanje. Po dolasku u Glavatičevo, činio je velike napore u zbrinjavanju boraca Sedme banijske udarne divizije, obolele od tifusa, kada je i sam oboleo od pegavca i zapaljenja pluća. Posle ležanja od svega nekoliko dana, u železničkom tunelu kod reke Drine, mada još bolestan i iscrpljen, prisustvovao je sastanku Vrhovnog štaba NOV i POJ, na kome su donete mere za spasavanje ranjenika i bolesnika, i očuvanje zdravih boraca.


Gojko Nikoliš 
Korijen, stablo, pavetina
Nolit 1988

Mita CenićIspod zemlje ili Moja tamnovanja*Dimitrije „Mita“ Cenić (Beograd, 29. septembar 1851 — Beograd, 21. februar 1888) bio je srpski političar, novinar i publicista. Bio je jedan od prvih srpskih socijalista, saradnika Svetozara Markovića. Šest godina (1874—1880) proveo je u tamnici pod lažnom optužbom da je spremao prevrat protiv Milana Obrenovića. Nakon izlaska iz zatvora pokrenuo je najpre list Radnik, zatim Borbu, Istinu i Čas.Kada se 1874. vratio u Srbiju, policija je neprekidno pratila njegovo kretanje i kontakte. Otišao je u Šabac, gde ga je pozvao Jovan Milinković Alavantić, da mu pomogne u izdavanju lista. Vlast nikako nije htela da pusti da se štampa socijalistički list, pa je policija brzo nakon toga uhapsila Cenića i Jovana Milinkovića i optužila ih da su pripremali zaveru protiv kneza. Glavni svedoci na suđenju bila su dva Bošnjaka, koji su po svoj prilici bili policijski agenti. Tu Milinkovićevu aferu namestio je po svoj prilici Panta Lunjevica, šabački načelnik. Mita Cenić osuđen je na osam godina tamnice sa teškim okovima na nogama. Milinković je bio osuđen na deset godina tamnice. Svoje tamnovanje Mita Cenić opisao je u knjizi Ispod zemlje ili Moje tamnovanje. Ukupno je bio šest godina u zatvorima u Beogradu i Požarevcu. U teškim okovima je bio od 1874. do 1877, a oslobođen je 1880. Pomilovan je 1880. za vreme vlade Jovana Ristića, prema jednima nakon jednoga pokajničkog pisma, a prema Ceniću nakon pisma njegove majke. I nakon izlaska iz zatvora ostao je pod stalnim policijskim nadzorom.Za razliku od drugih saradnika Svetozara Markovića, koji su prešli u redove radikala, Mita Cenić se nije odricao ranijih ideja. Mita Cenić je u naprednjačkom Videlu uređivao unutrašnjopolitičku rubriku. Radikali su 1881. pokrenuli Samoupravu, koju su uređivali nekadašnji saradnici Svetozara Markovića, koji su socijalističku stranku pretvarali u seljačko-demokratsku stranku. Mita Cenić se nikako nije slagao sa njima, pa je pokrenuo socijalistički list Radnik. Radnik nije napadao naprednjačku vladu, nego je uglavnom pisao protiv radikala zbog njihovog odstupanja od Markovićevog učenja. Mita Cenić nije naneo nikakvu štetu radikalima u njihovoj glavnoj bazi, u selu. List Radnik najviše su čitali beogradski studenti, od kojih su mnogi verovali u socijalizam, kao u poslednju reč nauke. Mita Cenić je svojim listom stvorio nepoverenje studenata prema radikalima. Zajedno sa njim u Radniku je pisao Dragiša Stanojević i njih dvojica su napadali svoje nekadašnje drugove radikale, smatrajući da su izdali socijalističke ideje. Lazar Paču je u Samoupravi žestoko napao Cenićevu koncepciju socijalizma, pa je dokazivao da je Cenić vulgarizovao ideju socijalizma. Iz svega toga usledila je višegodišnja polemika između Lazara Pačua i Mite Cenića. Mita Cenić je 1883. pokrenuo Borbu, a 1884. Istinu. Osnovao je 1886. književno-političku reviju Čas. Posle toga bio je glavni saradnik Novog beogradskog dnevnika, ali zbog lošeg zdravlja i sukoba sa saradnicima napustio je 1887. i taj list. Umro je od tuberkoloze 21. februara 1888. u Beogradu.

Ispod zemlje ili Moja tamnovanja

Mita Cenić
Ispod zemlje ili Moja tamnovanja
*
Dimitrije „Mita“ Cenić (Beograd, 29. septembar 1851 — Beograd, 21. februar 1888) bio je srpski političar, novinar i publicista. Bio je jedan od prvih srpskih socijalista, saradnika Svetozara Markovića. Šest godina (1874—1880) proveo je u tamnici pod lažnom optužbom da je spremao prevrat protiv Milana Obrenovića. Nakon izlaska iz zatvora pokrenuo je najpre list Radnik, zatim Borbu, Istinu i Čas.
Kada se 1874. vratio u Srbiju, policija je neprekidno pratila njegovo kretanje i kontakte. Otišao je u Šabac, gde ga je pozvao Jovan Milinković Alavantić, da mu pomogne u izdavanju lista. Vlast nikako nije htela da pusti da se štampa socijalistički list, pa je policija brzo nakon toga uhapsila Cenića i Jovana Milinkovića i optužila ih da su pripremali zaveru protiv kneza. Glavni svedoci na suđenju bila su dva Bošnjaka, koji su po svoj prilici bili policijski agenti. Tu Milinkovićevu aferu namestio je po svoj prilici Panta Lunjevica, šabački načelnik. Mita Cenić osuđen je na osam godina tamnice sa teškim okovima na nogama. Milinković je bio osuđen na deset godina tamnice. Svoje tamnovanje Mita Cenić opisao je u knjizi Ispod zemlje ili Moje tamnovanje. Ukupno je bio šest godina u zatvorima u Beogradu i Požarevcu. U teškim okovima je bio od 1874. do 1877, a oslobođen je 1880. Pomilovan je 1880. za vreme vlade Jovana Ristića, prema jednima nakon jednoga pokajničkog pisma, a prema Ceniću nakon pisma njegove majke. I nakon izlaska iz zatvora ostao je pod stalnim policijskim nadzorom.
Za razliku od drugih saradnika Svetozara Markovića, koji su prešli u redove radikala, Mita Cenić se nije odricao ranijih ideja. Mita Cenić je u naprednjačkom Videlu uređivao unutrašnjopolitičku rubriku. Radikali su 1881. pokrenuli Samoupravu, koju su uređivali nekadašnji saradnici Svetozara Markovića, koji su socijalističku stranku pretvarali u seljačko-demokratsku stranku. Mita Cenić se nikako nije slagao sa njima, pa je pokrenuo socijalistički list Radnik. Radnik nije napadao naprednjačku vladu, nego je uglavnom pisao protiv radikala zbog njihovog odstupanja od Markovićevog učenja. Mita Cenić nije naneo nikakvu štetu radikalima u njihovoj glavnoj bazi, u selu. List Radnik najviše su čitali beogradski studenti, od kojih su mnogi verovali u socijalizam, kao u poslednju reč nauke. Mita Cenić je svojim listom stvorio nepoverenje studenata prema radikalima. Zajedno sa njim u Radniku je pisao Dragiša Stanojević i njih dvojica su napadali svoje nekadašnje drugove radikale, smatrajući da su izdali socijalističke ideje. Lazar Paču je u Samoupravi žestoko napao Cenićevu koncepciju socijalizma, pa je dokazivao da je Cenić vulgarizovao ideju socijalizma. Iz svega toga usledila je višegodišnja polemika između Lazara Pačua i Mite Cenića. Mita Cenić je 1883. pokrenuo Borbu, a 1884. Istinu. Osnovao je 1886. književno-političku reviju Čas. Posle toga bio je glavni saradnik Novog beogradskog dnevnika, ali zbog lošeg zdravlja i sukoba sa saradnicima napustio je 1887. i taj list. Umro je od tuberkoloze 21. februara 1888. u Beogradu.


Mita Cenić
Ispod zemlje ili Moja tamnovanja

Pera TodorovićDnevnik jednog dobrovoljca*Petronije − Pera Todorović (1852–1907) bio je srpski novinar i pisac, jedan od osnivača i vođa Narodne radikalne stranke. U ranoj mladosti bio je jedan od prvih pristalica Svetozara Markovića. Pošto je bio sjajan govornik, Todorović je odigrao važnu ulogu u pridobijanju velikog broja pristalica Radikalne stranke. Posle Timočke bune 1883. godine bio je zatvoren i osuđen na smrt, ali mu je ta kazna zamenjena robijom. Kasnije se bavio novinarstvom, uređujući svoj list „Male no­vine”, prvi informativno-senzacionalistički list u Srbiji. U književnosti su ga najviše zanimale istorijske teme. Ovom prilikom neka mi je dozvoljeno da napomenem još i ovo. Beleškama ove vrste katkada se zamera da su jako subjektivne, da u njima pisac suviše govori o sebi i svojim ličnim utiscima, pa mu se sve to računa kao ocenjivanje pogrešno. Subjektivnost baš i jeste najkarakterističnija crta dnevnika, jer treba pogledati samo kako oni postaju Zbiva se kakav krupan događaj opšteg značaja, ili u životu jedne ličnosti nastaje interesantna epoha o kojoj ona želi da očuva spomen.”– Pera Todorović

Dnevnik jednog dobrovoljca

Pera Todorović
Dnevnik jednog dobrovoljca
*
Petronije − Pera Todorović (1852–1907) bio je srpski novinar i pisac, jedan od osnivača i vođa Narodne radikalne stranke. U ranoj mladosti bio je jedan od prvih pristalica Svetozara Markovića. Pošto je bio sjajan govornik, Todorović je odigrao važnu ulogu u pridobijanju velikog broja pristalica Radikalne stranke. Posle Timočke bune 1883. godine bio je zatvoren i osuđen na smrt, ali mu je ta kazna zamenjena robijom. Kasnije se bavio novinarstvom, uređujući svoj list „Male no­vine”, prvi informativno-senzacionalistički list u Srbiji. U književnosti su ga najviše zanimale istorijske teme.

Ovom prilikom neka mi je dozvoljeno da napomenem još i ovo. Beleškama ove vrste katkada se zamera da su jako subjektivne, da u njima pisac suviše govori o sebi i svojim ličnim utiscima, pa mu se sve to računa kao ocenjivanje pogrešno. Subjektivnost baš i jeste najkarakterističnija crta dnevnika, jer treba pogledati samo kako oni postaju Zbiva se kakav krupan događaj opšteg značaja, ili u životu jedne ličnosti nastaje interesantna epoha o kojoj ona želi da očuva spomen.”
– Pera Todorović 


Pera Todorović
Dnevnik jednog dobrovoljca

Goran PetrovićOpsada crkve Svetog Spasa*Književna stipendija Fonda Borislava Pekića. Nagrade „Meša Selimović“ i „Račanska povelja“ „U ovoj fresci začuđujuće smelosti i inventivnosti Goran Petrović se oslobađa svih konvencija da bi se usredsredio na ritam jedne četrdesetodnevne opsade… Pisac sa lakoćom tka bezbroj fabula, umnožava majušne dogodovštine, prigodne legende i živopisne crtice i, spajajući maštu Šeherezade i strogi zanat tkača, stvara čudesnu tkaninu koja leprša epohama da bi nam dala osećaj vekovnog daha Balkana.“ Le Monde „U Opsadi se mit i poezija ili fantastika i poezija spajaju u jedno… Petrović ruši distancu prema prošlosti, koje se držao tradicionalni istorijski roman. Njegovi, kao i Pavićevi junaci, sasvim slobodno se kreću iz jednog u drugi vek, lako savladavaju vreme, što se ne može reći i za prostor: ni Dragutin ni Milutin ne mogu da dođu do Žiče jer nema priče koja bi govorila o tome.“ Sergej Meščerjakov „Slastan tekst, zapanjujuće lepote.“ Lire „Lirizovani jezik bogate nasleđene i novoskovane leksike, oživljen očuđujućom maštovitošću, približava ovaj Petrovićev roman takvim delima kakve su Seobe Miloša Crnjanskog.“ Mileta Aćimović Ivkov

Opsada crkve Svetog Spasa

Goran Petrović
Opsada crkve Svetog Spasa
*
Književna stipendija Fonda Borislava Pekića.

Nagrade „Meša Selimović“ i „Račanska povelja“

„U ovoj fresci začuđujuće smelosti i inventivnosti Goran Petrović se oslobađa svih konvencija da bi se usredsredio na ritam jedne četrdesetodnevne opsade… Pisac sa lakoćom tka bezbroj fabula, umnožava majušne dogodovštine, prigodne legende i živopisne crtice i, spajajući maštu Šeherezade i strogi zanat tkača, stvara čudesnu tkaninu koja leprša epohama da bi nam dala osećaj vekovnog daha Balkana.“ Le Monde

„U Opsadi se mit i poezija ili fantastika i poezija spajaju u jedno… Petrović ruši distancu prema prošlosti, koje se držao tradicionalni istorijski roman. Njegovi, kao i Pavićevi junaci, sasvim slobodno se kreću iz jednog u drugi vek, lako savladavaju vreme, što se ne može reći i za prostor: ni Dragutin ni Milutin ne mogu da dođu do Žiče jer nema priče koja bi govorila o tome.“ Sergej Meščerjakov

„Slastan tekst, zapanjujuće lepote.“ Lire

„Lirizovani jezik bogate nasleđene i novoskovane leksike, oživljen očuđujućom maštovitošću, približava ovaj Petrovićev roman takvim delima kakve su Seobe Miloša Crnjanskog.“ Mileta Aćimović Ivkov 


Goran Petrović
Opsada crkve Svetog Spasa

Nikola MiloševićNit miholjskog leta*Prvi roman Nikole Milosevica pokazuje koliko duh jednog stvaraoca moze biti nov, uvek svez i neponovljiv.Ova knjiga moze biti logicki nastavak "Ogleda iz antropologije" jedne od prvih njegovih knjige, ali posle trideset godina ."Nit miholjskog leta" govori o intelektualnom i emotivnom odrastanju mladog coveka u provinciji, na obalama Dunava.On odbija da se skoluje u zvanicnim institucijama, ali u neprestanim citanjima literature pokusava da dodje do odgovora na pitanja koja ga muce. Glavni junak je melanholicna osoba, okruzena smrcu bliznjih, nastoji da utvrdi da li u ovozemaljskom svetu postoje neki znaci viseg, beskrajnog, bozanskog smisla.Tako nastaje knjiga nostalgije za beskonacnim. Nikola Milosevic iznenadjuje nesvakidasnjom lirskom dimenzijom knjige koja je uz metafizicku i filozofsku dimenziju ravnopravna sa pripovedanjem o drustvenim, politickim i istoriskim procesima koji su opredelili sudbinu ljudi i nasih prostora u poslednjih pola veka.*Nikola Milošević (Sarajevo, 17. april 1929 — Beograd, 24. januar 2007) bio je srpski filozof, teoretičar književnosti, pisac i političar, akademik SANU, lider Srpske liberalne stranke

Nit miholjskog leta

Nikola Milošević
Nit miholjskog leta
*
Prvi roman Nikole Milosevica pokazuje koliko duh jednog stvaraoca moze biti nov, uvek svez i neponovljiv.Ova knjiga moze biti logicki nastavak "Ogleda iz antropologije" jedne od prvih njegovih knjige, ali posle trideset godina ."Nit miholjskog leta" govori o intelektualnom i emotivnom odrastanju mladog coveka u provinciji, na obalama Dunava.On odbija da se skoluje u zvanicnim institucijama, ali u neprestanim citanjima literature pokusava da dodje do odgovora na pitanja koja ga muce. Glavni junak je melanholicna osoba, okruzena smrcu bliznjih, nastoji da utvrdi da li u ovozemaljskom svetu postoje neki znaci viseg, beskrajnog, bozanskog smisla.Tako nastaje knjiga nostalgije za beskonacnim. Nikola Milosevic iznenadjuje nesvakidasnjom lirskom dimenzijom knjige koja je uz metafizicku i filozofsku dimenziju ravnopravna sa pripovedanjem o drustvenim, politickim i istoriskim procesima koji su opredelili sudbinu ljudi i nasih prostora u poslednjih pola veka.
*
Nikola Milošević (Sarajevo, 17. april 1929 — Beograd, 24. januar 2007) bio je srpski filozof, teoretičar književnosti, pisac i političar, akademik SANU, lider Srpske liberalne stranke


Karlo Štajner7000 dana u Sibiru*7000 dana u Sibiru je autobiografski roman koji je 1971. napisao Karlo Štajner, a objavila izdavačka kuća Globus u Zagrebu. U njemu, Štajner opisuje kako je, iako je bio uvjereni komunist, 1936. postao žrtva Staljinove velike čistke kada je uhićen u svojem stanu u Moskvi i nevino osuđen isprva na deset, pa potom na dvadeset godina zatvora i rada u gulagu zbog izmišljenih optužbi da je bio "agent Gestapoa" zbog svoje austrijske nacionalnosti. U knjizi, Štajner detaljno opisuje bijedu, jad i krajnju okrutnost života u sovjetskim logorima u kojima su se zatvorenici iskorištavali u najtežim fizičkim poslovima

7000 dana u Sibiru

Karlo Štajner
7000 dana u Sibiru
*
7000 dana u Sibiru je autobiografski roman koji je 1971. napisao Karlo Štajner, a objavila izdavačka kuća Globus u Zagrebu. U njemu, Štajner opisuje kako je, iako je bio uvjereni komunist, 1936. postao žrtva Staljinove velike čistke kada je uhićen u svojem stanu u Moskvi i nevino osuđen isprva na deset, pa potom na dvadeset godina zatvora i rada u gulagu zbog izmišljenih optužbi da je bio "agent Gestapoa" zbog svoje austrijske nacionalnosti. U knjizi, Štajner detaljno opisuje bijedu, jad i krajnju okrutnost života u sovjetskim logorima u kojima su se zatvorenici iskorištavali u najtežim fizičkim poslovima


Radomir SmiljanićKako uništiti BeogradPreludijum za fugu*Rođen je 1934. u Jagodini, po završetku studija nemačkog jezika i književnosti Smiljanić je radio u Institutu društvenih nauka, zatim je bio urednik u Radio Beogradu, posle čega je prešao u status slobodnog umetnika. Bio je simultani i konsekutivni prevodilac na nemački jezik na svim važnijim skupovima u zemlji i inostranstvu. Kao pisac, debitovao je knjigom pripovedaka "Alkarski dan" (1964), a kritika ga je svrstala u sam vrh tadašnjih mladih srpskih pripovedača. Godinu dana kasnije, za "Martinov izlazak" dobio je nagradu nedeljnika "Telegram" za najbolji moderni roman godine u Jugoslaviji. Usledili su romani "Vojnikov put" i "Mirno doba", a trilogija "Neko je oklevetao Hegela", "U Andima Hegelovo telo" i "Bekstvo na Helgoland" pozdravljena je u našoj i inostranoj književnoj javnosti kao značajan literarni događaj. U romanu "Požar na trgu Marksa i Engelsa" (1989) Smiljanić je dao "snažnu kritiku doktrinarnog totalitarizma", kako je ocenio dr Zoran Gluščević, i predvideo raspad Jugoslavije. Autor je i istorijskih romana, a bio je i jedan od najizrazitih pisaca srpskog političkog romana, kao autor dela "Peter Handke - nemačko-srpska rapsodija", "Kolekcionar", "Target", "Pad nacizma", podsećaju "Novosti" . Bio je osnivač "Zapisa", jedne od prvih privatnih izdavačkih kuća, kao i Akademije "Ivo Andrić".

Kako unistiti Beograd

Radomir Smiljanić
Kako uništiti Beograd
Preludijum za fugu
*
Rođen je 1934. u Jagodini, po završetku studija nemačkog jezika i književnosti Smiljanić je radio u Institutu društvenih nauka, zatim je bio urednik u Radio Beogradu, posle čega je prešao u status slobodnog umetnika. Bio je simultani i konsekutivni prevodilac na nemački jezik na svim važnijim skupovima u zemlji i inostranstvu. Kao pisac, debitovao je knjigom pripovedaka "Alkarski dan" (1964), a kritika ga je svrstala u sam vrh tadašnjih mladih srpskih pripovedača. Godinu dana kasnije, za "Martinov izlazak" dobio je nagradu nedeljnika "Telegram" za najbolji moderni roman godine u Jugoslaviji. Usledili su romani "Vojnikov put" i "Mirno doba", a trilogija "Neko je oklevetao Hegela", "U Andima Hegelovo telo" i "Bekstvo na Helgoland" pozdravljena je u našoj i inostranoj književnoj javnosti kao značajan literarni događaj.

U romanu "Požar na trgu Marksa i Engelsa" (1989) Smiljanić je dao "snažnu kritiku doktrinarnog totalitarizma", kako je ocenio dr Zoran Gluščević, i predvideo raspad Jugoslavije. Autor je i istorijskih romana, a bio je i jedan od najizrazitih pisaca srpskog političkog romana, kao autor dela "Peter Handke - nemačko-srpska rapsodija", "Kolekcionar", "Target", "Pad nacizma", podsećaju "Novosti" .

Bio je osnivač "Zapisa", jedne od prvih privatnih izdavačkih kuća, kao i Akademije "Ivo Andrić".


Radomir Smiljanić
Kako uništiti Beograd
Preludijum za fugu

Kako uništiti Beograd

Gerasim ZelićŽitije*Svoju autobiografiju Gerasim Zelić objavljuje u Budimu 1823. godine, sa dvojakim ciljem: da ostavi svedočanstvo o životu Srba u Dalmaciji i da se odbrani od optužbi i glasina sa kojima se borio čitavog života. Veliki deo Žitija posvetio je svojim putovanjima u Rusiju, Carigrad, Italiju, Francusku, Austriju, kao i značajnim ličnostima onoga vremena koje je i lično poznavao – Katarini Velikoj, Josifu II, Napoleonu. Zelićevo pisanje je jednostavno i slikovito, bogato istorijskim činjenicama i anegdotama, što ga čini prijemčivim i za današnjeg čitaoca.*Gerasim (rođen Zelić, Žegar, 11. jun 1752. — Budim, 26. mart 1828) bio je srpski kaluđer i arhimandrit u manastiru Krupi, episkopski vikar u Dalmaciji i Boki kotorskoj.

Zitije

Gerasim Zelić
Žitije
*
Svoju autobiografiju Gerasim Zelić objavljuje u Budimu 1823. godine, sa dvojakim ciljem: da ostavi svedočanstvo o životu Srba u Dalmaciji i da se odbrani od optužbi i glasina sa kojima se borio čitavog života. Veliki deo Žitija posvetio je svojim putovanjima u Rusiju, Carigrad, Italiju, Francusku, Austriju, kao i značajnim ličnostima onoga vremena koje je i lično poznavao – Katarini Velikoj, Josifu II, Napoleonu. Zelićevo pisanje je jednostavno i slikovito, bogato istorijskim činjenicama i anegdotama, što ga čini prijemčivim i za današnjeg čitaoca.
*
Gerasim (rođen Zelić, Žegar, 11. jun 1752. — Budim, 26. mart 1828) bio je srpski kaluđer i arhimandrit u manastiru Krupi, episkopski vikar u Dalmaciji i Boki kotorskoj.


Žitije

Valter ŠelenbergU lavirintu špijunažeMemoari jednog od šefova nacističke obaveštajne službe*Autentično svedočanstvo o radu nemačke obaveštajne službe iz pera visokorangiranog (SS-Brigadeführer) Šelenberga predstavljaju izuzetan izvor za sve koji proučavaju Drugi svetski rat, a posebno rad obaveštajne službe Trećeg Rajha. Šelenberg je najpre bio šef jedne sekcije (E) u AMT-u IV (kojim je rukovodio Miler), uspeo je brzo da postane šef AMT-a IV, koji je objedinjavao rad mreže inostrane špijunaže. Godine 1944. preuzimanjem vojne obaveštajne službe (posle likvidacije Kanarisovog ABVER-a) on postaje rukovodilac celokupne nemačke inostrane obaveštajne službe. Knjiga U lavirintu špijunaže plod je sećanja čoveka koji je u svom radu dolazio u neposredan kontakt sa vrhovima u hijerarhiji Trećeg Rajha, a koji je posle sloma ipak bio toliko vešt da izbegne sudbinu svojih neposrednih rukovodilaca i onih ravnih njemu.

U lavirintu spijunaze

Valter Šelenberg
U lavirintu špijunaže
Memoari jednog od šefova nacističke obaveštajne službe
*
Autentično svedočanstvo o radu nemačke obaveštajne službe iz pera visokorangiranog (SS-Brigadeführer) Šelenberga predstavljaju izuzetan izvor za sve koji proučavaju Drugi svetski rat, a posebno rad obaveštajne službe Trećeg Rajha.

Šelenberg je najpre bio šef jedne sekcije (E) u AMT-u IV (kojim je rukovodio Miler), uspeo je brzo da postane šef AMT-a IV, koji je objedinjavao rad mreže inostrane špijunaže. Godine 1944. preuzimanjem vojne obaveštajne službe (posle likvidacije Kanarisovog ABVER-a) on postaje rukovodilac celokupne nemačke inostrane obaveštajne službe.

Knjiga U lavirintu špijunaže plod je sećanja čoveka koji je u svom radu dolazio u neposredan kontakt sa vrhovima u hijerarhiji Trećeg Rajha, a koji je posle sloma ipak bio toliko vešt da izbegne sudbinu svojih neposrednih rukovodilaca i onih ravnih njemu.


Valter Šelenberg
U lavirintu špijunaže
Memoari jednog od šefova nacističke obaveštajne službe

Istraži sve knjige

Antikvarne knjige, retka izdanja i polovne knjige po najpovoljnijim cenama u Srbiji. Istražite našu bogatu kolekciju starih knjiga - od srpskih klasika, istorijskih dela i književnih remek-dela do retkih primeraka za kolekcionare. Staraknjiga - vaša online antikvarna knjižara od 2008.

Don Kihot

U ratu

Antologija epskih narodnih pesama

Prijatelji sa Kosančićevog venca 7

Prijatelji sa Kosančićevog venca 7

Memoari

Dnevnik 1941

Uspomene

Moje uspomene

Korijen, stablo, pavetina

Ispod zemlje ili Moja tamnovanja

Dnevnik jednog dobrovoljca

Opsada crkve Svetog Spasa

Nit miholjskog leta

7000 dana u Sibiru

Kako uništiti Beograd

Žitije

U lavirintu špijunaže